It’s disappointing to see how little attention „wykopaliska archeologiczne” receive in today’s society. These excavations, which hold invaluable insight into our past, are often overlooked and underappreciated. It’s crucial that we recognize the importance of these archaeological digs and the knowledge they provide us with about our history. Let’s delve deeper into the world of „wykopaliska archeologiczne” and shed light on their significance.
Brak wystarczającej ochrony zabytków podczas wykopalisk
Podczas wykopalisk archeologicznych zauważono brak wystarczającej ochrony zabytków, co stanowi poważne zagrożenie dla dziedzictwa kulturowego naszego kraju. Nie możemy pozwolić na niszczenie historycznych artefaktów, które są niezastąpionym źródłem wiedzy o naszej przeszłości.
Wielowiekowe artefakty, takie jak ceramika, monety czy przedmioty codziennego użytku, są świadectwem życia naszych przodków i powinny być chronione przed zniszczeniem. Nieleczona ziemia może spowodować nieodwracalne szkody dla tak cennych znalezisk.
Zatroszczenie się o odpowiednią ochronę podczas wykopalisk archeologicznych powinno być priorytetem dla wszystkich zaangażowanych w badania. Konieczne jest wdrożenie skutecznych procedur i zabezpieczeń, aby zapobiec nadmiernemu eksploatowaniu i dewastacji miejsc historycznych.
Nie możemy pozwolić, aby zyski materialne czy krótkoterminowe cele badawcze stały się ważniejsze od zachowania dziedzictwa kulturowego. Musimy działać odpowiedzialnie i dbać o nasze zabytki, które są niezastąpioną częścią naszej tożsamości narodowej.
Niedostateczne finansowanie badań archeologicznych
Problemy z finansowaniem badań archeologicznych są coraz bardziej dotkliwe. Brak odpowiednich środków finansowych prowadzi do opóźnień w prowadzeniu wykopalisk oraz ogranicza możliwości badawcze.
Archeolodzy mają coraz trudniejsze zadanie w pozyskiwaniu pieniędzy na swoje projekty, co wpływa negatywnie na rozwój wiedzy o naszej przeszłości. Brak wystarczających środków może doprowadzić do zatrzymania badań, co byłoby ogromną stratą dla dziedzictwa kulturowego.
Brak finansowania badań archeologicznych oznacza również utratę możliwości odkrywania nowych artefaktów, które mogłyby rzucić nowe światło na historię ludzkości. Jest to nie tylko strata dla nauki, ale także dla społeczeństwa jako całości.
W obliczu niedostatecznego finansowania, naukowcy muszą szukać nowych źródeł pieniędzy, co zajmuje im czas i ogranicza ich możliwości skupienia się na właściwych zadaniach badawczych. Potrzebna jest pilna interwencja ze strony instytucji i organizacji, aby zapewnić ciągłość badań archeologicznych.
| Dział | Budżet |
|---|---|
| Wykopaliska | 20 000 zł |
| Ochrona znalezisk | 10 000 zł |
| Badania laboratoryjne | 30 000 zł |
Bez wsparcia finansowego, archeolodzy mogą być zmuszeni do przerwania swoich prac, co zatrzyma postęp w badaniach i może doprowadzić do utraty cennych artefaktów. Konieczne jest zwiększenie środków przeznaczonych na badania archeologiczne, aby zachować naszą historię dla przyszłych pokoleń.
Problemy z dokumentacją i archiwizacją znalezisk
Podczas przeprowadzania wykopalisk archeologicznych napotykamy wiele problemów z dokumentacją i archiwizacją znalezisk, które mogą znacząco zaburzyć naszą pracę i utrudnić proces badawczy. To niezmiernie frustrujące, gdy starania naszej ekipy są utrudnione przez zaniedbania w dziedzinie dokumentacji.
<p>Nierzadko zdarza się, że niektóre znaleziska są niewłaściwie opisane lub oznaczone, co może prowadzić do błędów interpretacyjnych i utraty cennych informacji historycznych. Brak systematycznej archiwizacji zbiorów w sposób zgodny z normami archeologicznymi stanowi poważne zagrożenie dla wiarygodności naszych badań.</p>
<p>Brak spójności między dokumentacją terenową a dokumentacją znalezisk może prowadzić do poważnych rozbieżności w analizach i interpretacjach, co stanowi realne zagrożenie dla naszych wniosków i publikacji naukowych. Jest to kwestia, która wymaga natychmiastowej poprawy i wprowadzenia bardziej rygorystycznych procedur.</p>
<p>Niewłaściwa archiwizacja materiałów znalezionych podczas wykopalisk sprawia, że trudno jest nam śledzić historię odkryć oraz udostępniać informacje badaczom z innych instytucji. To smutny paradoks, że nasze starania mające na celu odkrycie historii stają się przeszkodą w przekazywaniu jej dalej.</p>
<p>Brak odpowiednich systemów informatycznych do gromadzenia i zarządzania dokumentacją oraz archiwizacją znalezisk sprawia, że jesteśmy skazani na chaos i nieporządek w naszej pracy. Jest to problem, który wymaga zdecydowanego działania i inwestycji w nowoczesne rozwiązania technologiczne.</p>
<p>Podsumowując, stanowią istotne wyzwanie dla naszej pracy archeologicznej. Ich rozwiązanie wymaga zaangażowania wszystkich członków zespołu oraz wprowadzenia przejrzystych i skutecznych procedur, które zapewnią wiarygodność i kompletność naszych badań.</p>Zaniedbane prace konserwatorskie na terenie wykopalisk
Nie można nie zauważyć rosnącego problemu zaniedbanych prac konserwatorskich na terenie wykopalisk. To smutne, że nasze dziedzictwo archeologiczne jest pozostawione samo sobie, bez odpowiedniej opieki i dbałości. Dzieła naszych przodków powinny być chronione i podziwiane, a nie pozostawiane na pastwę czasu i warunków atmosferycznych.
Nieodróżnialne ruiny, zatarte inskrypcje, zniszczone fragmenty ceramiki – to smutny obraz tego, co dzieje się na wielu wykopaliskach. Brak odpowiedniego nadzoru i stałej konserwacji prowadzi do stopniowego zaniku cennych śladów naszej historii. To nie tylko problem dzisiejszego pokolenia, ale również przyszłych pokoleń, które mogą stracić możliwość poznania i zrozumienia naszej przeszłości przez brak należytej opieki nad wykopaliskami.
Nie ma nic bardziej rozczarowującego, niż spojrzenie na . To świadczy o braku szacunku dla naszych korzeni i dziedzictwa. Musimy podjąć pilne działania, aby zapewnić odpowiednią opiekę i ochronę naszym historycznym znaleziskom. Inaczej, ryzykujemy utratę niezastąpionych artefaktów, które są ważnymi świadkami naszej przeszłości.
Wydaje się, że problem zaniedbanych prac konserwatorskich na wykopaliskach to nie tylko brak środków finansowych, ale również brak świadomości i zaangażowania społecznego. Powinniśmy wszyscy wspólnie działać na rzecz ochrony naszego dziedzictwa archeologicznego. Jedynie dzięki solidarnej pracy i zaangażowaniu możemy zapewnić przyszłym pokoleniom możliwość poznania i docenienia naszej historii.
| PROBLEM | ROZWIĄZANIE |
|---|---|
| Zaniedbane prace konserwatorskie | Wzmożone wsparcie finansowe i społeczne |
| Stopniowy zanik cennych śladów historii | Regularna konserwacja i nadzór nad wykopaliskami |
Małe kroki każdego z nas mogą przyczynić się do ochrony naszego dziedzictwa archeologicznego. Dlatego apeluję do wszystkich miłośników historii i kultury, aby zaangażowali się w działania na rzecz ochrony wykopalisk. Tylko wspólnymi siłami możemy zapewnić, że nasza historia nie zostanie zapomniana i zniszczona.
Brak odpowiedniej kontroli nad prywatnymi wykopaliskami
W dzisiejszych czasach coraz częściej możemy spotkać się z sytuacjami, gdzie amatorzy archeologii przeprowadzają prywatne wykopaliska bez odpowiedniej kontroli. Niestety, brak tejże kontroli może prowadzić do nieodwracalnych zniszczeń dla historycznych znalezisk oraz dziedzictwa kulturowego naszego kraju.
Podczas prywatnych wykopalisk często brakuje profesjonalnego nadzoru oraz wiedzy, co może prowadzić do niepoprawnego odkrywania i przechowywania znalezionych artefaktów. Jest to nie tylko zagrożenie dla samych znalezisk, ale także dla ich interpretacji i zrozumienia historii.
Ważne jest, aby każde znalezione artefakty były dokumentowane, zabezpieczane i przechowywane zgodnie z profesjonalnymi standardami. Stworzenie bazy danych z takimi artefaktami byłoby niezwykle cenne dla badań archeologicznych oraz dla przyszłych pokoleń.
Niezależnie od intencji osób przeprowadzających prywatne wykopaliska, niekontrolowana działalność może prowadzić do zatarcia śladów historii oraz utraty informacji o przeszłości naszego regionu. Dlatego też należy podkreślić konieczność współpracy z profesjonalnymi archeologami oraz instytucjami zajmującymi się ochroną zabytków.
Skala problemu braku kontroli nad prywatnymi wykopaliskami jest ogromna:
| Zniszczenie dziedzictwa kulturowego | |
| Nieodwracalne straty dla historii | |
| Zagrożenie dla interpretacji znalezisk | |
Wspólnymi siłami możemy działać na rzecz ochrony naszego dziedzictwa kulturowego i historii. Jest to zadanie nie tylko dla instytucji, ale również dla każdego z nas, który chce zachować i docenić nasze archeologiczne dziedzictwo.
Zwiększenie handlu nielegalnymi znaleziskami archeologicznymi
Wszyscy lubimy poszukiwania skarbów, ale należy pamiętać, że znaleziska archeologiczne mają ogromne znaczenie historyczne i kulturowe. Zjawisko handlu nielegalnymi artefaktami jest nie tylko nieetyczne, ale także niszczy dziedzictwo naszej przeszłości.
Niestety, z roku na rok obserwujemy coraz większe zainteresowanie takimi nielegalnymi praktykami. Ludzie wydają ogromne sumy pieniędzy na zakupione artefakty, nie zważając na konsekwencje swoich działań. To smutne, że dla niektórych osoby zysk jest ważniejszy od ochrony dziedzictwa kulturowego.
W efekcie zwiększenia handlu nielegalnymi znaleziskami archeologicznymi, wiele cennych artefaktów trafia do prywatnych kolekcji, gdzie są pozbawione możliwości dalszych badań i interpretacji. Ogranicza to naszą wiedzę na temat historii naszych przodków oraz uniemożliwia odkrywanie nowych tajemnic przeszłości.
Apeluję do wszystkich miłośników archeologii i historii, abyśmy wspólnie działali na rzecz ochrony naszego dziedzictwa kulturowego. Dbajmy o znaleziska archeologiczne, chronmy je przed nielegalnym handlem i wspierajmy badania naukowe, które pomagają nam lepiej zrozumieć naszą historię.
Naruszanie integralności historycznych stanowisk archeologicznych
Podczas procesu wykopalisk archeologicznych niezwykle istotne jest, aby zachować integralność historycznych stanowisk. Niestety, coraz częściej możemy zaobserwować naruszanie tego fundamentalnego aspektu naszej pracy badawczej. Jest to nie tylko nieodpowiednie zachowanie, ale także poważne naruszenie naszej dziedziny nauki.
stanowi wielkie zagrożenie dla przyszłych badań oraz dziedzictwa kulturowego. To, co pozostaje pod ziemią, jest naszym dziedzictwem i musimy dbać o to, aby zostało zachowane dla przyszłych pokoleń.
Jednym z głównych problemów jest brak świadomości oraz odpowiedniej edukacji na temat konieczności ochrony historycznych stanowisk archeologicznych. Warto więc podjąć działania mające na celu zwiększenie świadomości społecznej na ten temat, aby przeciwdziałać dalszemu naruszaniu integralności tych miejsc.
Niezwykle istotne jest również prowadzenie badań archeologicznych zgodnie z najwyższymi standardami etycznymi. Włączając w to odpowiednie procedury i zasady postępowania podczas wykopalisk, które mają na celu zachowanie integralności i autentyczności stanowisk archeologicznych.
| Przykłady działań zachowujących integralność stanowisk: |
|---|
| 1. Regularne monitorowanie stanu stanowisk archeologicznych. |
| 2. Udział społeczności lokalnej w procesie badawczym. |
| 3. Edukacja na temat konieczności ochrony dziedzictwa kulturowego. |
Zachowanie integralności historycznych stanowisk archeologicznych jest naszym moralnym obowiązkiem wobec przeszłości i przyszłości naszej kultury. Dlatego każdy krok, który podejmujemy podczas wykopalisk, powinien być przemyślany i oparty na szacunku dla tego, co pozostawiły nam poprzednie pokolenia.
Zanikające wsparcie dla badań archeologicznych
Coraz trudniej jest uzyskać wsparcie finansowe dla badań archeologicznych, a tym samym odkrywanie tajemnic przeszłości staje się coraz bardziej utrudnione. Działalność naukowa i wykopaliska archeologiczne odgrywają kluczową rolę w poznawaniu historii ludzkości, dlatego zanikające wsparcie dla tych dziedzin jest niezwykle niepokojące.
Bez odpowiednich środków finansowych, archeolodzy mają ograniczone możliwości przeprowadzania badań terenowych, analizy znalezisk oraz prowadzenia eksploracji miejsc historycznych. To nie tylko ogranicza naszą wiedzę na temat przeszłości, ale również uniemożliwia ochronę dziedzictwa kulturowego, które często jest narażone na zniszczenie.
Brak wsparcia dla badań archeologicznych prowadzi do sytuacji, w której wiele cennych informacji historycznych pozostaje nieodkrytych. Możemy stracić niezastąpione artefakty, które mają kluczowe znaczenie dla zrozumienia genezy naszej cywilizacji. To zagrożenie dla przyszłych pokoleń, które mogą być pozbawione dostępu do wiedzy o naszych korzeniach.
W obliczu malejącego zainteresowania instytucji rządowych i sponsorów prywatnych, konieczne jest podjęcie działań mających na celu ochronę dziedzictwa archeologicznego. Promowanie świadomości społecznej na temat znaczenia badań archeologicznych oraz starania o środki finansowe są niezbędne do zachowania naszej historii.
Mimo trudności i ograniczeń, archeolodzy nie rezygnują z pasji odkrywania przeszłości. Ich determinacja i oddanie wobec nauki są nieocenione, dlatego ważne jest, aby społeczeństwo doceniło ich wysiłki i wspierało badania archeologiczne. Tylko wtedy będziemy mogli kontynuować poszukiwania i zgłębiać tajemnice naszej historii.
Brak wystarczającej współpracy między instytucjami archeologicznymi
Niestety, obserwujemy brak wystarczającej współpracy między różnymi instytucjami archeologicznymi, co skutkuje nadmierną konkurencją i powielaniem wysiłków.
Chociaż wszyscy działamy w celu ochrony dziedzictwa kulturowego naszego kraju, to często zapominamy, że wspólna praca i wymiana informacji są kluczowe dla skuteczności naszych działań.
Nieustannie powtarzające się przypadki dublowania wykopalisk, brak komunikacji w sprawie odkryć czy odmowa współpracy przy analizie znalezisk tylko pogłębiają podziały w środowisku archeologicznym.
Zamiast działać wspólnie, zbyt często rywalizujemy o fundusze, zasoby i uznanie, co prowadzi do marnotrawienia naszego potencjału i osłabia naszą pozycję wobec społeczeństwa i decydentów.
Potrzebujemy zmiany podejścia i większej otwartości na współpracę, aby móc skuteczniej chronić nasze dziedzictwo i przekazywać je przyszłym pokoleniom.
Ograniczone możliwości dla młodych archeologów rozwoju kariery
Młodzi archeolodzy często spotykają się z ograniczeniami w rozwoju swojej kariery. Pomimo pasji i zaangażowania, wiele trudności może stanąć na ich drodze, utrudniając zdobycie doświadczenia i osiągnięcie sukcesu zawodowego.
Jednym z głównych problemów jest brak finansowania na badania terenowe i eksploracje. Młodzi specjaliści często nie mają środków na podróże, wykopaliska ani opłacenie zespołu badawczego, co poważnie ogranicza ich możliwości rozwijania się w dziedzinie archeologii.
Kolejnym utrudnieniem jest brak dostępu do mentorów i doświadczonych profesjonalistów w branży. Bez wsparcia i rad doświadczonego mentora, młodzi archeolodzy mają trudności z rozwijaniem swoich umiejętności i zdobywaniem cennych wskazówek dotyczących pracy w terenie.
Wydaje się, że istnieje także problem z brakiem możliwości awansu zawodowego dla młodych archeologów. Często muszą konkurować z bardziej doświadczonymi kolegami o ograniczone stanowiska pracy, co może prowadzić do frustracji i braku satysfakcji zawodowej.
Podsumowując, ograniczone możliwości dla młodych archeologów w rozwoju kariery stanowią poważny problem w branży. Konieczne jest podjęcie działań mających na celu poprawę warunków pracy i wspieranie młodych talentów, aby zachęcić ich do dalszej ścieżki zawodowej w archeologii.
Znaczenie dyrektyw Unii Europejskiej dla dziedzictwa archeologicznego
Europejskie dyrektywy w dziedzinie archeologii mają ogromne znaczenie dla ochrony dziedzictwa archeologicznego. Niestety, w praktyce często okazuje się, że ich implementacja pozostawia wiele do życzenia. Wiele z tych dyrektyw nie jest odpowiednio egzekwowanych, co prowadzi do dewastacji i zaniku cennych stanowisk archeologicznych.
Archeolodzy często borykają się z brakiem funduszy na przeprowadzenie rzetelnych badań archeologicznych, co z kolei wydłuża czas realizacji prac i zwiększa ryzyko zniszczenia historycznych dóbr kultury. Brak środków finansowych sprawia również, że wiele ważnych stanowisk archeologicznych pozostaje niezabezpieczonych i narażonych na działania wandali i złodziei.
Wielu badaczy alarmuje, że nieodpowiednia implementacja dyrektyw UE w zakresie ochrony dziedzictwa archeologicznego może prowadzić do trwałej utraty ważnych znalezisk i śladów przeszłości. Konieczne są pilne działania ze strony instytucji odpowiedzialnych za ochronę dziedzictwa kulturowego, aby zapewnić odpowiednie wsparcie finansowe i zapewnić skuteczną realizację dyrektyw Unii Europejskiej.
Chociaż dyrektywy Unii Europejskiej mają ogromne znaczenie dla ochrony dziedzictwa archeologicznego, ich skuteczność w praktyce pozostawia wiele do życzenia. Wielu archeologów i badaczy jest coraz bardziej zaniepokojonych obecną sytuacją i apeluje o pilne działania w celu poprawy ochrony cennych stanowisk archeologicznych.
Wpływ urbanizacji na utratę unikatowych stanowisk archeologicznych
Urbanizacja miast nieuchronnie prowadzi do utraty unikatowych stanowisk archeologicznych, które są niezwykle ważne dla poznania historii naszej ziemi. W miarę rozwijania się miast, wiele cennych znalezisk z epok przeszłych zostaje zniszczonych lub zakopanych pod nowymi budynkami i drogami.
Jest to nie tylko stratą dla nauki, ale także dla dziedzictwa kulturowego oraz naszego poczucia przynależności do historii. Z każdym wykopem, który znika pod betonem, tracimy kawałek naszej przeszłości, który mógłby nam wiele opowiedzieć o naszych przodkach.
Ważne jest, aby podczas planowania rozwoju miast brać pod uwagę istniejące stanowiska archeologiczne i chronić je przed zniszczeniem. Otwarcie nowych centrów handlowych czy drogowych tras nie może być powodem do zniszczenia wartościowych śladów przeszłości.
Niestety, obecnie wiele unikatowych stanowisk archeologicznych jest po prostu likwidowanych w imię postępu i rozwoju urbanizacji. Musimy zdawać sobie sprawę z konsekwencji takiego postępowania i szanować dziedzictwo naszych przodków.
Współpraca pomiędzy społecznością lokalną, naukowcami, a decydentami miejskimi jest kluczowa w celu ochrony unikatowych stanowisk archeologicznych. Musimy razem działać, aby zachować naszą historię dla przyszłych pokoleń. Jesteśmy winni to naszym przodkom i naszej własnej tożsamości.
Rozwój technologii w badaniach archeologicznych a brak odpowiednich środków
Niestety, w obliczu braku odpowiednich środków finansowych, rozwój technologii w badaniach archeologicznych pozostaje zahamowany. W dzisiejszych czasach, kiedy nowoczesne narzędzia mogą znacząco przyspieszyć i usprawnić proces badań, brak wsparcia finansowego staje się barierą nie do pokonania.
Zaawansowane technologie, takie jak skanery laserowe czy drony, mogą pomóc w precyzyjnym mapowaniu terenu, odkrywaniu ukrytych artefaktów oraz analizowaniu struktur archeologicznych. Niestety, bez odpowiednich środków, naukowcy są zmuszeni korzystać z tradycyjnych, mniej efektywnych metod, co prowadzi do opóźnień i ograniczeń w badaniach.
Brak inwestycji w rozwój technologii archeologicznych sprawia, że Polska jest w tyle za innymi krajami, które już od dawna korzystają z zaawansowanych narzędzi w swoich badaniach. To smutne, że bogate dziedzictwo kulturowe naszego kraju nie może być badane i dokumentowane w sposób nowoczesny i efektywny.
Chociaż sytuacja wydaje się zniechęcająca, wierzę w to, że zwiększenie środków finansowych na rozwój technologii archeologicznych może otworzyć nowe możliwości i przyspieszyć postęp w dziedzinie badań nad naszą historią.
Kwestie etyczne związane z prowadzeniem wykopalisk archeologicznych
Wykopaliska archeologiczne to nie tylko pasjonująca podróż w czasie, ale także obszar pełen ważnych kwestii etycznych. Jednym z głównych problemów związanych z prowadzeniem wykopalisk jest odpowiednie postępowanie z odkrytymi artefaktami oraz ludzkimi szczątkami.
Niestety, coraz częściej dochodzi do przypadków naruszeń etyki archeologicznej, co zagraża integralności i autentyczności znalezisk. Wielu badaczy nie stosuje się do zasad obowiązujących w branży, co prowadzi do utraty bezcennych informacji historycznych.
Jednym z kluczowych problemów jest również brak szacunku dla dziedzictwa kulturowego oraz miejsc archeologicznych. Zaniedbania w zakresie konserwacji i ochrony stanowisk prowadzą do zniszczenia dziedzictwa przeszłości, co jest nie do zaakceptowania.
Niezbędna jest pilna interwencja i zaostrzenie regulacji dotyczących prowadzenia wykopalisk archeologicznych. Tylko poprzez ścisłą kontrolę i surowe kary za naruszenia można zapewnić ochronę dziedzictwa kulturowego dla przyszłych pokoleń.
Potrzeba ścisłego monitorowania wykopalisk i znalezisk na terenie Polski
Ostatnio mamy coraz więcej problemów z niszczeniem dziedzictwa kulturowego naszego kraju. jest niezwykle ważna, ale niestety coraz częściej jest ignorowana.
Nadzorowanie wykopalisk archeologicznych to nie tylko obowiązek wobec przeszłości naszego narodu, ale także szansa na odkrycie nowych, niezwykłych artefaktów, które mogą poszerzyć naszą wiedzę na temat historii Polski.
Niestety, coraz więcej osób nie zdaje sobie sprawy z konsekwencji niszczenia stanowisk archeologicznych i wykopalisk. Nielegalne poszukiwania skarbów i złotej rąsi są coraz popularniejsze, co prowadzi do nieodwracalnych strat dla naszej kultury.
Ważne jest, aby rząd podjął konkretne działania w celu ochrony naszego dziedzictwa kulturowego. Powinniśmy wprowadzić surowsze kary dla osób naruszających prawo archeologiczne oraz zwiększyć środki na monitoring i ochronę stanowisk archeologicznych.
Archeologia to nie tylko nauka o przeszłości, to nasza tożsamość i dziedzictwo, które powinniśmy pielęgnować i chronić z należytą starannością. Dlatego apeluję do wszystkich obywateli, abyśmy razem działali na rzecz ochrony naszych historycznych skarbów.
W sumie to trochę smutne, że tak niewiele osób interesuje się wykopaliskami archeologicznymi. To jakbyśmy gubili kawałki naszej historii, czasem bezpowrotnie. Mam nadzieję, że kiedyś ta dziedzina będzie cieszyła się większym zainteresowaniem. Bo przecież historia naszej ziemi jest częścią naszej tożsamości. Oby kiedyś doceniono to, co tak często umyka naszej uwadze. Dzięki za przeczytanie, mam nadzieję że udało mi się trochę przypomnieć o ważności wykopalisk archeologicznych. Może warto się nad nimi zastanowić.
