RYNEK
Historia obecnego rynku sięga XV wieku. W 1496 roku książę Kazimierz II (1477-1528) ofiarował mieszczanom nowy plac pod zabudowę, sprzedał im też za sumę 210 złotych dwa domy ( na miejscu obecnego ratusza ), polecając w jednym urządzić ratusz a w drugim siedzibę cechów szewców i piekarzy. Stary drewniany ratusz stojący na środku starego rynku ( Stary Targ ) został z woli księcia zburzony. Nie jest wykluczone iż w tym czasie teren w okolicach obecnego rynku był już częściowo zabudowany a edykt księcia służył próbie uporządkowania istniejącego już stanu rzeczy.
Rynek cieszyński jest prostokątem o wymiarach 115 na 60 metrów, o dłuższej osi południkowej. Na początku XX wieku nosił nazwę plac Demela ( na pamiątkę zasłużonego cieszyńskiego burmistrza ), w okresie międzywojennym był to plac Sobieskiego, teraz rynek jest po prostu Rynkiem. Wygląd rynku pomimo pewnych zmian nie zmienił się zbytnio od czasu odbudowy miasta po pożarze w 1789 roku. Na jego przykładzie można prześledzić zmiany, jakie zaszły od końca XV wieku w architekturze miasta. Szachownicowe rozplanowanie ulic wokół rynku i wąskie działki budowlane są typowe dla gotyku. Najciekawiej prezentuje się zachodnia pierzeja rynku. Na całej jej długości stoją kamienice podcieniowe z arkadami wspartymi na masywnych filarach. Podcienia zwane przez cieszyniaków „laubami” są najstarszymi zachowanymi fragmentami pierwotnej XVI wiecznej zabudowy. Koncentrowało się tutaj towarzyskie i handlowe życie miasta. Podcienia pokryte są sklepieniem krzyżowo-kolebkowym lub żaglastym. Podcienia po wschodniej stronie rynku zostały zamurowane po pożarze w 1789 roku. W kamienicach na rogach ulic Szerokiej i Szersznika podcienia zostały zrekonstruowane. Kamienica po lewej stronie wylotu ul. Szersznika należała kiedyś do księżnej Elżbiety Lukrecji. Na prawo od niej znajduje się kamienica należąca niegdyś do kupca i kolekcjonera sztuki Konczakowskiego. Ciekawie zdobiona sień z widniejącą w węźle sklepienia datą 1573 wiedzie na wewnętrzny dziedziniec z dwukondygnacyjnym krużgankiem. Część kamienic pomimo barokowego i klasycystycznego wystroju fasad zachowała swój renesansowy charakter, inne zostały przebudowane i otrzymały w XIX i XX wieku secesyjne, eklektyczne w stylu elewacje. W niektórych zachowały się profilowane renesansowe portale i nadproża.
Na środku rynku stoi studnia zwieńczona figurą świętego Floriana ( jak na ironię patrona strażaków ). Kamienne obramowanie studni pochodzi z XVII wieku, a rzeźbę wykonał Wacław Donay w 1777 roku. Studnia zaopatrywała mieszkańców w wodę doprowadzaną drewnianym rurociągiem ze źródła położonego w rejonie ul. Górnej.
Istotne zmiany w wyglądzie rynku zaszły na przełomie XIX i XX wieku. Na północnej pierzei rynku zbudowano Dom Narodowy, otwarty w 1901 roku; secesyjny gmach poczty ( foto-> ) powstał w roku 1911 na miejscu XVIII wiecznej kaplicy klasztornej sióstr Elżbietanek. Hotel „Pod Brunatnym Jeleniem” został przebudowany i podwyższony w 1912 roku, wchłaniając sąsiednią renesansową kamienicę. Wysoka kamienica psująca wygląd zachodniej pierzei rynku swój obecny kształt otrzymała około 1910 roku, przebudowana wg. projektu Augusta Schrödera. Dwie nieciekawe kamienice na lewo od Domu Narodowego zostały przebudowane ok. 1910 roku. W latach 1910-21 na środku rynku znajdowała się mijanka linii tramwajowej, która łączyła Wyższą Bramę z dworcem kolejowym w obecnym Czeskim Cieszynie.
Ratusz cieszyński wraz z budynkiem dawnego odwachu zajmuje całą południową pierzeję rynku. W ciągu swojej 500 letniej historii kilkakrotnie się palił i był odbudowywany niemal od podstaw. Pierwszy drewniany ratusz został zniszczony podczas wojny trzydziestoletniej. Po wojnie ratusz odbudowano. W 1667 roku Krzysztof Palm ozdobił fasadę ratusza bogatą dekoracją malarską przedstawiającą Matkę Boską, św. Wacława, herby miasta i księstwa itd. Łaciński napis na ścianie ratusza głosił: „Ten dom nienawidzi niegodziwości, kocha pokój, karze zbrodnie, utrzymuje prawych, czci uczciwych.” W 1670 roku drewnianą wieżę zastąpiono murowaną. Ratusz spłonął w roku 1720 i odbudowano go dopiero w 1788 roku, rok póżniej spłonął ponownie. Autorem projektu kolejnej wersji ratusza był słynny architekt Ignacy Chambrez de Ryvos. Budowę ukończono w 1800 roku. Była to budowla w stylu Ludwika XVI, na planie prostokąta, dwupiętrowa. Na wysokości pierwszego piętra znajdował się wysunięty balkon wsparty na czterech arkadach. Po bokach bogato zdobionego drugiego piętra znajdowały się wnęki z posągami, a całość wieńczyła ozdobna attyka. Wygląd wieży był zbliżony do stanu obecnego. Do ratusza przylegał piętrowy odwach z wysokim mansardowym dachem. W 1836 roku kolejny pożar strawił ratusz. W 10 lat później został odbudowany w stylu klasycystycznym według projektu Józefa Kornhäusla i Andrzeja Kmenty. W tej postaci ratusz stoi do dziś. Mechanizm zegara ratuszowego wykonał w 1851 roku Jan Boeck z Neupoll. Sąsiadujący z ratuszem odwach przebudowano pod koniec XIX wieku. Od strony ul. Ratuszowej przylega do ratusza budynek dawnego teatru miejskiego, wzniesiony w 1788 roku, przebudowany w roku 1816 według projektu zasiedziałego w Cieszynie architekta Floriana Jilga. Teatr odbudował J. Kornhäusel w 1845 roku. Obecnie mieści się tam kino.
Po lewej stronie ratusza, u wylotu ul. Regera stoi okazały gmach hotelu „Pod Brunatnym Jeleniem”. Kiedyś był tu zajazd „Pod Złotą Koroną”, potem hotel zwał się z niemiecka „Brauner Hirsch”. Przez długi okres swojego istnienia gościł wiele znakomitych postaci. Mieszkali tu sygnatariusze pokoju cieszyńskiego (1779), konfederaci barscy ( Józef Wybicki, Kazimierz Pułaski, Karol Radziwiłł, 1768-1771 ), przejazdem bawili też książę Józef Poniatowski, cesarz Józef II i car Aleksander I.
Obecnie rynek jest często miejscem koncertów i innych imprez masowych.
